ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ, ୪ ଅକ୍ଟୋବର: ପୁରୁଣା କିମ୍ବା ଚିରା-ଫଟା ନୋଟ୍‌ର ଶେଷ ଯାତ୍ରା କେଉଁଠି ହୁଏ? ଅଧା ଭାରତ ଏହି ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଜାଣେ ନାହିଁ। ଅନେକ ଭାବନ୍ତି ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ (RBI) ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଜାଳି ଦେଏ କିମ୍ବା ଫିଙ୍ଗି ଦେଏ, କିନ୍ତୁ ବାସ୍ତବତା ତାଠାରୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭିନ୍ନ। ଏବେ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଏହି ପୁରୁଣା ନୋଟ୍‌ଗୁଡ଼ିକୁ ରିସାଇକ୍ଲିଂ କରି ଆସବାବପତ୍ର ତିଆରି କରିବାରେ ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ଯୋଜନା କରୁଛି।

🔹 ପୂର୍ବରୁ କ’ଣ ହୁଏଥିଲା?

ପ୍ରତିବର୍ଷ ଭାରତୀୟ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ପାଖରେ ପ୍ରାୟ ୧୫,୦୦୦ ଟନ୍‌ରୁ ଅଧିକ ଖରାପ ଓ ପୁରୁଣା ନୋଟ୍‌ ସଂଗ୍ରହ ହୁଏ। ପୂର୍ବରୁ ଏହି ନୋଟ୍‌ଗୁଡ଼ିକୁ ଜାଳିବା କିମ୍ବା ମାଟି ତଳେ ପୋତିବା (landfill) ଦ୍ୱାରା ନଷ୍ଟ କରାଯାଉଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ମହଙ୍ଗା ହେବା ସହ ପରିବେଶକୁ ମଧ୍ୟ ଦୂଷିତ କରୁଥିଲା।

🔹 RBIର ନୂଆ ପ୍ରୟାସ

ଏବେ RBI ଏକ ନୂତନ ଯୋଜନା ଆଣିଛି — ପୁରୁଣା ଓ ଖରାପ ନୋଟ୍‌ଗୁଡ଼ିକୁ ଛୋଟ ଖଣ୍ଡରେ ଭାଗ କରି ପାର୍ଟିକଲ ବୋର୍ଡ ତିଆରି କରୁଥିବା କମ୍ପାନୀମାନଙ୍କୁ ଦିଆଯିବ। ଏହାର ଫଳରେ:

  • ଆସବାବପତ୍ର ତିଆରି ପାଇଁ ଶସ୍ତା ଓ ମଜଭୂତ କଞ୍ଚାମାଲ ମିଳିବ
  • ନୋଟ୍‌ ନଷ୍ଟ କରିବା ଖର୍ଚ୍ଚ କମିବ
  • RBI ପାଇଁ ଅତିରିକ୍ତ ଆୟର ସମ୍ଭାବନା ମିଳିବ

🔹 କିପରି ହେବ ଏହା?

ପାର୍ଟିକଲ ବୋର୍ଡ ହେଉଛି ଏକ ପ୍ରକାର ଇଞ୍ଜିନିୟର୍ଡ କାଠ, ଯାହା ଗୁଣ୍ଡ, ଫାଇବର, ଓ ରେଜିନ୍‌ ସହ ମିଶି ତିଆରି ହୁଏ। ଏବେ ଏଥିରେ ପୁରୁଣା ନୋଟ୍‌ର ଖଣ୍ଡ ମିଶିବ, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଟେବୁଲ, ଚେୟାର, ଆଲମାରୀ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆସବାବପତ୍ର ତିଆରି କରାଯିବ।

ତେଣୁ ଆପଣଙ୍କ ହାତରେ ଥିବା ଚିରା କିମ୍ବା ଛିଣ୍ଡି ନୋଟ୍‌ ଯେତେବେଳେ ଚଳଣୀରୁ ବାହାରି ଯିବ, ଭାବନ୍ତୁ — ତା’ର ଜୀବନ ଶେଷ ହୋଇନାହିଁ। ହୋଇପାରେ ଏହି ନୋଟ୍‌ ଆପଣଙ୍କ ଘରର ଟେବୁଲ୍‌ ବା ଚେୟାର ହୋଇ ଫେରିଆସିବ।