ତେହେରାନ୍ – ଇସ୍ରାଏଲ ସହିତ ବଢୁଥିବା ଉତ୍ତେଜନା ମଧ୍ୟରେ ଇରାନ ହର୍ମୁଜ୍ ପ୍ରଣାଳୀକୁ ବନ୍ଦ କରିବା ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରୁଛି ବୋଲି ଏକ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ ଇରାନୀ ସାଂସଦ ଇସମାଇଲ କୋସାରି ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି। ଏହି ଝୁଂଜଣା ମଧ୍ୟରେ ଏଭଳି ଧମକ ବିଶ୍ୱ ବଜାରରେ ଆଶଙ୍କା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି ଯେ ତେଲ ଦର ଉଚ୍ଚତମ ସ୍ତରକୁ ପହଁଚିପାରେ।
ହର୍ମୁଜ୍ ପ୍ରଣାଳୀ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ରଣନୈତିକ ଜଳପଥ ଯାହା ଦ୍ୱାରା ବିଶ୍ୱର ପ୍ରାୟ ୨୦% କଚା ତୈଳ ପରିବହନ ହୁଏ। ଏହି ରାସ୍ତା ବନ୍ଦ ହେଲେ ତେଲ ଦର ବେପରୁଆ ବୃଦ୍ଧି କରିପାରେ, ଯାହା ଭାରତ ଓ ଚୀନ୍ ସହିତ ବିଶ୍ୱ ଅର୍ଥନୈତିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଉପରେ ଗମ୍ଭୀର ପ୍ରଭାବ ପକାଇପାରେ।
ଭାରତ ଓ ଚୀନ୍ ପାଇଁ ବଡ଼ ଝଟକା
ଭାରତର ପ୍ରାୟ ୫୦% ଏଲଏନଜି ଏବଂ ତୈଳ ଆମଦାନୀ ଏହି ପଥ ଦ୍ୱାରା ହୁଏ। ଚୀନ୍ ମଧ୍ୟ ଇରାନ ଓ ରୁଷିଆରୁ ଏହି ପଥ ଦ୍ୱାରା ବଡ଼ ପରିମାଣରେ ତୈଳ ଆମଦାନୀ କରେ। ଏହି ରାସ୍ତା ବନ୍ଦ ହେଲେ, ଦୁଇ ଦେଶକୁ ବিকল্প ମାର୍ଗ ଖୋଜିବାକୁ ହେବ, ଯାହା ଅଧିକ ମହଙ୍ଗା ଓ ଅସୁବିଧାଜନକ ହୋଇପାରେ। ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ କହୁଛନ୍ତି ଏହା ଭାରତ ଓ ଚୀନରେ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ବୃଦ୍ଧିର ଗଭୀର ଆଶଙ୍କା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି।
ହର୍ମୁଜ୍ ପ୍ରଣାଳୀର ଭୌଗଳିକ ଗୁରୁତ୍ୱ
ଏହି ପ୍ରବାଳ ଜଳପଥ ପାର୍ସିୟ ସାଗରକୁ ଆରବ ସାଗର ସହିତ ଯୋଗାଯୋଗ କରେ। ଏହା ଚାବାହାର ବନ୍ଦରରୁ ୧୭୦ କିମି ଏବଂ ଗ୍ୱାଦର ବନ୍ଦରରୁ ୬୦୦ କିମି ଦୂରରେ ଅବସ୍ଥିତ। ଭାରତ ଓ ଚୀନ ମଧ୍ୟପ୍ରାଚ୍ୟ ଦେଶଗୁଡ଼ିକୁ ଏହି ରାସ୍ତା ଦ୍ୱାରା ବ୍ୟାପକ ଭାବରେ ରପ୍ତାନି କରନ୍ତି।
ଚୀନ୍ ଓ ଭାରତର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା
ଚୀନ୍ ଇରାନ ଓ ଇସ୍ରାଏଲ ମଧ୍ୟର ଆକ୍ରମଣକୁ ନିନ୍ଦା କରି, ଉଭୟ ପକ୍ଷକୁ ଉତ୍ତେଜନା ହ୍ରାସ କରି ଶାନ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ପାଇଁ ଆହ୍ୱାନ କରିଛି। ଭାରତ ମଧ୍ୟ ଏହି ଉତ୍ତେଜନା ପ୍ରତି ଗଭୀର ଚିନ୍ତା ପ୍ରକଟ କରି, ଆଲୋଚନା ଓ କୂଟନୀତିକ ଉପାୟ ମାଧ୍ୟମରେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଶାନ୍ତି ବଜାୟ ରଖିବାକୁ ଉଭୟ ପକ୍ଷକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଛି।
ଯଦି ଇରାନ ହର୍ମୁଜ୍ ପ୍ରଣାଳୀ ବନ୍ଦ କରେ, ତେବେ ଏହା ବିଶ୍ୱ ତୈଳ ବଜାର, ରାଜନୈତିକ ସ୍ଥିତି ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ଷ୍ଟାବିଲିଟି ପାଇଁ ବଡ଼ ଚୁନ୍ତାବୁନ୍ଧ ସାବିତ ହେବ।