ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ, ୯ ଅକ୍ଟୋବର: ବ୍ରିଟେନର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କେୟାର ଷ୍ଟାର୍ମରଙ୍କ ଭାରତ ଯାତ୍ରାରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ମୋଡ଼ ଦେଖାଯାଇଛି। ମୁମ୍ବାଇ ପହଞ୍ଚିବା ପରେ ସେ ଇନଫୋସିସର ସହ-ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ଏବଂ ଭାରତୀୟ ବିଶିଷ୍ଟ ପରିଚୟ ପ୍ରାଧିକରଣ (UIDAI) ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ନନ୍ଦନ ନୀଲେକାନୀଙ୍କ ସହ ସାକ୍ଷାତ କରିଛନ୍ତି। ସେହି ସାକ୍ଷାତର ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା — ଭାରତର ‘ଆଧାର’ ମଡେଲ୍କୁ ଆଧାର କରି ବ୍ରିଟେନରେ ଏକ ନୂଆ ଡିଜିଟାଲ ପରିଚୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରଚଳନ କରିବା।
‘ଦ ଗାର୍ଡିଆନ’ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ, ଷ୍ଟାର୍ମରଙ୍କ ମୁଖପାତ୍ର ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି ଯେ ନୀଲେକାନୀଙ୍କ ସହ ଏହି ସାକ୍ଷାତ ଇନଫୋସିସ ସହ କୌଣସି ବ୍ୟବସାୟିକ ଚୁକ୍ତି ପାଇଁ ନୁହେଁ, ବରଂ ବ୍ରିଟେନ ସରକାର ନିଜସ୍ୱ ଡିଜିଟାଲ ପରିଚୟ ମଡେଲ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି।
ବ୍ରିଟେନରେ ଡିଜିଟାଲ ପରିଚୟ ପତ୍ର ପ୍ରତି ଜନସମର୍ଥନ ଅଧିକ ନ ଥିବା ସତ୍ତ୍ୱେ, ଷ୍ଟାର୍ମର ଭାରତର ଆଧାର ପ୍ରଣାଳୀକୁ “ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ସଫଳ ଉଦାହରଣ” ବୋଲି ସ୍ୱୀକାର କରି ସେହି ଦିଗରେ ଆଶାବାଦୀ ହୋଇଛନ୍ତି। ସେ କହିଛନ୍ତି, “ଭାରତ ଯେପରି ଆଧାର ପରିଚୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଆରମ୍ଭ କରି ବିଶେଷ ସଫଳତା ଲାଭ କରିଛି, ଆମେ ସେହି ମଡେଲ୍ରୁ ପ୍ରେରଣା ନେଉଛୁ।”
ସେହି ସହିତ, ଷ୍ଟାର୍ମରଙ୍କ ମୁଖପାତ୍ର କହିଛନ୍ତି ଯେ ବ୍ରିଟେନର ଡିଜିଟାଲ ପରିଚୟ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ବାୟୋମେଟ୍ରିକ ତଥ୍ୟ ବ୍ୟବହାର ହେବ ନାହିଁ। ଗତ ମାସରେ ଷ୍ଟାର୍ମର ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ଯେ ସମସ୍ତ ବ୍ରିଟିଶ ନାଗରିକ ଓ ସ୍ଥାୟୀ ବାସିନ୍ଦାଙ୍କ ପାଇଁ ଡିଜିଟାଲ ପରିଚୟ ପତ୍ର ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ହେବ। ଏହା ଅନଧିକୃତ ପ୍ରବେଶ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବ ଓ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା, କଲ୍ୟାଣ ଯୋଜନା, ଶିଶୁ ସେବା ଇତ୍ୟାଦି ରାଜ୍ୟ ସେବା ପ୍ରାପ୍ତିକୁ ସହଜ କରିବ।
ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ବ୍ରିଟେନରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ପରେ ସାଧାରଣ ନାଗରିକଙ୍କ ପାଇଁ କୌଣସି ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ପରିଚୟ ପତ୍ର ନାହିଁ। ନାଗରିକ ଅଧିକାର ସଂଗଠନମାନେ ଏହାକୁ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସ୍ୱାଧୀନତା ଉପରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ବୋଲି ବିରୋଧ କରୁଛନ୍ତି। ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଟୋନୀ ବ୍ଲେୟାରଙ୍କ ବାୟୋମେଟ୍ରିକ ପରିଚୟ ଯୋଜନା ମଧ୍ୟ ସେହି ବିରୋଧ ଯୋଗୁଁ ବିଫଳ ହୋଇଥିଲା।
ଲଣ୍ଡନର କ୍ୱିନ୍ ମେରୀ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ରାଜନୀତି ଅଧ୍ୟାପକ ଟିମ ବେଲ କହିଛନ୍ତି, “ବ୍ରିଟେନରେ ପରିଚୟ ପତ୍ର ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ନୁହେଁ ବୋଲି ଏକ ସାମାଜିକ ଧାରଣା ରହିଛି, କିନ୍ତୁ ବିଭିନ୍ନ ସେବା ଓ ପରିସ୍ଥିତିରେ ପରିଚୟ ପ୍ରମାଣ ଦରକାର ହେଉଥିବାରୁ ଡିଜିଟାଲ ପରିଚୟ ପତ୍ର ଏକ ସୁବିଧାଜନକ ପଦକ୍ଷେପ ହୋଇପାରେ।”