କାଠମାଣ୍ଡୁ, ୧୨ ଡିସେମ୍ବର: ସେପ୍ଟେମ୍ବର ମାସରେ GEN-Z ଯୁବପିଢ଼ୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଘଟିଥିବା ଦୁର୍ନୀତି ବିରୋଧୀ ଆନ୍ଦୋଳନ ନେପାଳକୁ ଭୟାବହ ଅର୍ଥନୀତିକ ଆଘାତ ଦେଇଛି। ସରକାରୀ ବିବୃତ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ, ହିଂସା ଏବଂ ଭଙ୍ଗାରୁଜା ଯୋଗୁଁ ୪୨ ବିଲିୟନ ଡଲାରର ଅର୍ଥନୀତିକୁ ପ୍ରାୟ ୫୮୬ ନିୟୁତ ଡଲାର (ପ୍ରାୟ ୪,୯୦୦ କୋଟି ନେପାଳୀ ଟଙ୍କା) କ୍ଷତି ସହିବାକୁ ପଡିଛି।
ସରକାର ଶୁକ୍ରବାର ଜାରି କରିଥିବା ବିବୃତ୍ତିରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଆନ୍ଦୋଳନ ସମୟରେ ୭୭ ଜଣ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ ୨,୦୦୦ ରୁ ଅଧିକ ଆହତ ହୋଇଥିଲେ। ପରିସ୍ଥିତି ଏତେ ଅତ୍ୟାଚ ହୋଇଥିଲା ଯେ ତତ୍କାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କେପି ଶର୍ମା ଓଲିଙ୍କୁ ପଦତ୍ୟାଗ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହେବାକୁ ପଡିଥିଲା।
ଆନ୍ଦୋଳନରେ ସରକାରୀ ଏବଂ ବେସରକାରୀ ଅନେକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସଂସ୍ଥା — ସିଂହ ଦରବାର କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ପରିସର, ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ, ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ, ସଂସଦ ଭବନ, ରାଜନେତାଙ୍କ ବାସଭବନ ଏବଂ କିଛି ବ୍ୟବସାୟିକ ପରିସର — ଅଗ୍ନିକାଣ୍ଡ ଏବଂ ହିଂସାରେ ଭୟାବହ ଭାବେ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଥିଲା।
ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀକାଳୀନ ସରକାରଙ୍କ ମୁଖ୍ୟ ସୁଶୀଳା କାର୍କିଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଅନୁଯାୟୀ, କ୍ଷୟକ୍ଷତି ଆକଳନ କମିଟି ଅନୁମାନ କରିଛି ଯେ ମାତ୍ର ପୁନଃନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ୨୫୨ ନିୟୁତ ଡଲାରରୁ ଅଧିକ ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ।
ସରକାର ପୁନଃନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ଏକ ପାଣ୍ଠି ସଂଗ୍ରହ ଖାତା ଖୋଲିଛି, ଯଦିଓ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜନସାଧାରଣ ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନରୁ ମାତ୍ର ୧ ନିୟୁତ ଡଲାରରୁ କମ ସଂଗ୍ରହ କରାଯାଇଛି। ପୁନଃନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସମ୍ବଳ କେମିତି ଯୋଗାଯୋଗ ହେବ, ସେ ବିଷୟରେ ସରକାର ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କିଛି ସୁ-spष୍ଟ କରିନାହାଁନ୍ତି।
ନଗର ବିକାଶ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ବରିଷ୍ଠ ଇଞ୍ଜିନିୟର ଚକ୍ରବର୍ତ୍ତୀ କଣ୍ଠ ଜଣାଇଛନ୍ତି ଯେ ସିଂହ ଦରବାର, ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନ, ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଓ ପ୍ରମୁଖ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟଗୁଡ଼ିକର ପୁନଃନିର୍ମାଣ କାମ କିଛି ଅଂଶରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇସାରିଛି।